چهار ستاره مانده به صبح

شروع یک رؤیای نو

پرویز براتی: نقاشی همیشه از طبیعت و اشتیاق بازنمایی عین به عین آغاز می‌شود. ما مجذوب اشیاء، رنگ‌ها و روابط‌شان می‌شویم. بااین‌حال، همیشه زمان می‌برد تا به یک درک انتزاعی از رنگ برسیم. در خط کشیدن هم این امر صادق است. یعنی خودِ خط کشیدن روی بیننده به‌طور مجرّد تأثیر می‌گذارد. کشیدن یک سیب با یک خط ظریف و نرم، خیلی متفاوت است با یک خط خشن. اگر این تجربه رسیدن به انتزاع طی زمان شکل بگیرد، کمک بسزایی به نقاش خواهد کرد. اگر کسی این تجربه را نداشته باشد نمی تواند کارش را جلو ببرد. اگر هم پیش ببرد ،کار او ضعیف و مکانیکی از آب درمی‌آید. کاندینسکی را می‌بینیم که چطور آهسته‌آهسته این مفهوم را استنتاج و خارج کرده یا دیوید هاکنی و لوسین فروید که کارشان یک انکشاف است.

تجربه‌آزمایی‌های امیر آقایی در نقاشی، به‌نظر، فراتر از ماجراجویی‌های معمولِ بازیگران سینما و تلویزیون در عرصه نقاشی و عکاسی است. مهم‌تر از این‌ها، انتخاب زبان انتزاع از یک سو و انتخاب فرم دایره از سوی دیگر است که می‌تواند به جسارت این نقاش در انتخاب ترکیب‌بندی تعبیر شود. دایره – و نیز مربع – فرم‌های دشوار نقاشی هستند. دلیل دشواری کشیدن دایره آن است که به شدت احساس حرکت را تداعی می‌کند. این حرکت البته باید کاملاً حساب شده و دقیق باشد. متأسفانه در نقاشی‌های انتزاعی موجود، به دلیل ساده‌انگاری این شیوه نقاشی، شاهد عدم‌دقت در ترکیب‌بندی‌هایی هستیم که سودای تداعی “حرکت” دارند.

نقاشی‌های امیر آقایی به جهت داشتن این دو مشخصه، یکه و منحصربه‌فرداند. شاید تنها ایراد این نقاشی‌ها در آن باشد که هنرمند از رنگ‌های تیره‌تر کمتر بهره برده. اگر این رنگ‌ها بیشتر می‌بود، دایره‌ها، احساس حرکت را بیشتر نشان می‌دادند. آقایی می‌توانست در انتخاب رنگ‌ها دست به کاری بزند که تداعی رنگ‌ها بیشتر شود. همه این‌ها، نافی جسارت این هنرمند در حرکت به سوی نقاشی انتزاعی و بازی‌های سنجیده با فرم‌های دایره‌ای نیست. یادمان باشد نقاشی یک رفتار هنرمندانه است؛ یک رفتار ضبط‌شده هنرمندانه. هرگاه این رفتار به شکل مناسب و تاریخ‌مند شکل گرفت، می‌توان آن را “نقاشی” نام نهاد.

رمزگشایی از نقاشی‌های امیر آقایی چندان پیچیده نیست. او در کنار نقاشی به سرودن هایکو هم دل‌بستگی دارد. “بیدها در باد” عنوان مجموعه‌ای از هایکوهای منتشر شده اوست. شرق دور برای این هنرمند منبع الهام است؛ همچنان که ردپای تفکر شرقی را در نقاشی‌های اخیر او هم می‌بینیم. آیا دایره‌های او تداعی‌گر ماندالا نیست؟ با تماشای نقاشی‌های اخیر امیر آقایی احساس می‌کنیم با یک خوابگرد روبه‌رو هستیم؛ خوابگردی که آرزوهایش در نقاشی، آن‌چنان پیچیده نیستند. آرزوهایی انسانی که هر هنرمندی می‌تواند بر آن‌ها تأکید کند؛ آرزوهایی که تنها و شاید در خواب ممکن شود، آرزوهای بر باد رفته.

 وضعیّت تفکّر

نمایشگاه نقاشی‌های امیر آقایی
در حمایت از بیماران مبتلا به سرطان مؤسسه‌ی خیریه بهنام دهش‌پور
افتتاحیه: جمعه ۹ دی ۱۳۹۰ از ساعت ۴ تا ۸ شب
نمایشگاه تا ۲۱ دی‌ماه ادامه دارد
همه‌روزه از ۱۰ صبح تا ۶ بعدازظهر
گالری سیحون؛ خیابان وزراء، کوچه چهارم، شماره ۱۱٫ تلفن ۸۸۴۱۱۳۰۵