اوّل)؛ «جامعه‌شناسی انحرافات و مسائل جامعوی» یکی از کتاب‌هایی بود که باید برای درس آسیب‌شناسی اجتماعی می‌خواندیم. کتاب را دکتر «داور شیخاوندی» نوشته است. این‌جا می‌گوید شیخاوندی کتاب دیگری هم دارد با عنوان «جامعه‌شناسی انحرافات و مسائل جامعتی ایران». شاید هر دو کتاب یک محتوا دارند و فقط عنوان و ناشرشان تفاوت دارد. نمی‌دانم. کتابی که من دارم از سوی نشر مرندیز چاپ شده و این یکی نشر قطره. کتابِ من با توضیح مفصّلی از سوی ناشر شروع می‌شود که می‌گوید چرا از مفهوم «جامعوی» به جای «اجتماعی» استفاده شده است. الان کنجکاو شدم این کتاب دوّم را هم بخوانم و بدانم توجیه شیخاوندی برای استفاده از مفهوم «جامعتی» چیست؟
دوّم)؛ داور شیخاوندی علاوهبر کتاب‌ها و مقاله‌های جامعه‌شناسی‌اش، کتابی هم دارد به نام «پنداشت کودکان از دین و عالم قدسی در نامه‌های کودکان به خدا»* که از سوی نشر ورجاوند منتشر شده است. این کتاب شامل چهار دفتر است. دفتر چهارم ترجمه‌ی کتاب Children’s Letter to God است و سه دفتر دیگر را شیخاوندی و مولوی و سیف‌نراقی نوشته‌اند. شیخاوندی در دفتر اوّل با نام «پنداشت کودکان از دین و عالم قدسی» درباره‌ی پرورش دینی کودکان و نوجوانان، طرز تلقی دینی کودکان در دوره‌ی پیش‌دبستانی و دبستانی و نوجوانان نوشته است. «تصویر و تصوّر شبان از خدا به روایت جلال‌الدین مولوی در مثنوی» نام دفتر دوّم است. خُب، این بخش توضیح لازم ندارد بس‌که عنوان داد می‌زند داستان از چه قرار است. شیخاوندی در دفتر سوّم گزارش یک تحقیق را آورده است که دکتر سیف‌نراقی و نادری درباره‌ی تصویر و تصوّر کودکان ایرانی از خدا انجام داده‌اند و نمونه‌ی آماری‌شان نود و نه بچّه‌ی سه تا سیزده ساله‌ی تهرانی بوده‌اند.
سوّم)؛ شیخاوندی یک یادداشت در ابتدای کتاب نوشته و تعریف کرده که در سال ۱۳۵۶، وقتی‌که در دانش‌گاه کلمبیا درس می‌خواند متن انگلیسی کتاب «نامه‌های کودکان به خدا» را خریده و بعد تصمیم گرفته آن را ترجمه کند و …. رونوشتِ دو نامه را الصاق کرده به این یادداشت. یکی نامه‌ی خودش به کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و دیگری جوابیه‌ی کانون. نامه‌ی چی؟ شیخاوندی بخشی از متن ترجمه‌شده‌اش را برای کانون فرستاده بود محض چاپ که کانونی‌ها برایش جواب نوشته‌اند کتاب را چپ نمی‌کنند. چرا؟ چون «کتابی با عنوان دعاهای بچّه‌های دنیا که شامل نوشته‌هایی لطیف از بچه‌های سراسر دنیا به همراه تصاویر زیبا زیر چاپ می‌باشد. مطالب موجود در اثر ارائه‌شده، بسیار سطحی و حجم آن‌ها نیز کم است. با تشکّر از مترجم گرامی.»
چهارم)؛ البته کتابِ «اریک مارشال» و «استورات همپل» با نام «نامه‌های بچّه‌ها به خدا» و ترجمه‌ی «دل‌آرا قهرمان» از سوی نشر میترا هم منتشر شده است. یک ورژن دیگرش هم با عنوان «نامه‌های بچّه‌های دنیا به خدا» در قطع پالتویی چاپ شده که علاوهبر نامه‌های کتاب اصلی، نامه‌های بچه‌های ایرانی هم در آن گنجانده شده است. من کتابی را که خانوم قهرمان ترجمه کرده هنوز ندیده‌ام، ولی کتاب «نامه‌های بچّه‌های دنیا به خدا» را هم از نظر کیفیت چاپ و تصاویر، هم ترجمه و فصل‌بندی به کتابِ شیخاوندی ترجیح می‌دهم.
پنجم)؛ فکر می‌کنم «کاش خانه‌های شکلاتی وجود داشتند» همان کتابی است که کانونی‌ها پُزش را به شیخاوندی داده بودند.
ششم)؛ این‌جا سایت جشنواره‌ی «دست‌های کوچک دعا» است. تا الان چهار دوره از این جشنواره برگزار شده و دست‌آخر کتاب‌هایی با همین عنوان منتشر شده که شامل دعاهای بچّه‌های دنیاست در هنگامه‌ی تحویل سال نو. نمونه‌ی نامه‌های بچّه‌ها را می‌توانید در سایت جشنواره و یا این‌جا بخوانید.
* عنوان کتاب؛ پنداشت کودکان از دین و عالم قدسی در نامه‌های کودکان به خدا/ گردآوری:ا.مارشال- ا.همپل/ترجمه و تألیف: دکتر داور شیخاوندی/ چاپ دوم: بهار ۱۳۸۸/ تهران: نشر ورجاوند. ۱۰۰ صفحه/ قیمت ۱۶۵۰ تومان