بوک‌لیست نشریه‌ی مرورنویسی برای کتابداران عمومی و آموزشگاهی است که انجمن کتابخانه‌های آمریکا در شیکاگو منتشر می‌کند. برد هوپر ویراستار و مسئول نظارت بر برنامه‌های مرورنویسی کتاب‌های بزرگسالان در بوک‌لیست است که درباره‌ی مرورنویسی سخنرانی می‌کند و کارگاه تشکیل می‌دهد. او در کتاب چگونه مرور کتاب بنویسیم؟ درباره‌ی مرورنویسی برای مشاوره‌ی خوانندگان رهنمودها و توصیه‌های مفیدی دارد. این کتاب کمک می‌کند تا یاد بگیریم هنگام مرور یک کتاب چگونه به آن نگاه کنیم و البته، چگونه مرورهای دیگر را بخوانیم تا یاد بگیریم مؤلفه‌های اصلی یک مرور خوب چیست و بدانیم مرورها باید درباره‌ی کتاب‌های موردبررسی چه چیزی به ما بگویند.

آقای هوپر در این کتاب می‌گوید وقتی می‌خواهیم درباره‌ی کتابی مرور بنویسیم، بیان جمله‌ها و متن پشت جلد آن کمکی نمی‌کند. این جمله‌ها و خلاصه‌ها را می‌توان در کتاب‌فروشی و فروش‌گاه‌های آن‌لاین کتاب خواند. وقتی مرور کتاب می‌نویسیم، مهم این است که درباره‌ی آن کتاب حرف بزنیم. برای نوشتن یک مرور خوب می‌توان رویه‌هایی را مشخص کرد که به ما کمک کنند تا مرورهای مؤثری بنویسیم.

ابتدا باید بدانیم که مرور با نقد تفاوت دارد. مرور کلی‌تر و فراگیرتر و نوعی براندازکردن است. مرور به اشتراک گذاشتن برداشت‌های اولیه و ارزیابی تمام وجوه کتاب با تعادل نسبی است. نقد کانون مشخصی دارد و در آن بر یک ویژگی و مشخصه تمرکز است. مخاطب مرور و نقد نیز با هم فرق دارند. مخاطب مرور خوانندگان عام هستند و مخاطب نقد خواننده‌های جدی ادبیات و پژوهشگران.

پس، مرور سخنی کلی درباره‌ی حیطه‌ی کلی کتاب را برای خواننده فراهم می‌کند و مهم‌ترین چیز در آن توصیف نقشه‌ی کتاب است. معمولاً ۱۷۵ تا ۵۰۰ کلمه است و به دو سؤال جواب می‌دهد: این‌که کتاب درباره‌ی چیست؟ و تا چه حد خوب است؟ (این‌که کتاب با چه کیفیتی موضوعش را ارائه می‌کند.)

این‌که برای پاسخ به هر پرسش باید چقدر از فضای مرور را اختصاص بدهیم، به مرورنویس بستگی دارد که کدام مورد را برای خواننده مهم می‌داند. آنچه کتاب درباره‌ی آن است بیش‌ترین اهمیت را دارد؟ یا ارزیابی موفقیت و یا عدم‌موفقیت کتاب چیزی است که خواننده باید درباره‌اش بیش‌تر بداند.

معمولاً در هر مرور سهم بیش‌تری به این‌که کتاب درباره‌‌ی چیست اختصاص داده می‌شود.

حال، چگونه بفهمیم یک رمان درباره‌ی چیست؟

رمان‌ها همیشه اول از همه درباره‌ی شخصیت‌ها هستند (و باید باشند). کیستی این شخصیت‌ها و کارهای آنان اساس اکثر رمان‌ها را تشکیل می‌دهد.

برای پی بردن به آن‌چه رمان درباره‌ی آن است، بهتر است نقشه‌ای داشته باشیم. این نقشه شامل پنج عنصر داستان است؛ ۱. شخصیت‌ها ۲. پی‌رنگ ۳. مضمون ۴. زمینه ۵. سبک

۱. شخصیت‌ها که هستند و چه می‌کنند؟ هنگام شناسایی شخصیت اصلی و بازگویی هرچند مختصر اتفاقی که برای او می‌افتد، خط داستان را به‌طور کلی نشان داده‌ایم. پس شخصیت، پی‌رنگ و مضمون درهم تنیده‌اند. ۲ و ۳. کاری که یک شخصیت می‌کند همان پی‌رنگ است. چگونگی و چرایی کارهای شخصیت همان مضمون است. وقتی کسی می‌گوید از رمان خاصی خوشش آمده و می‌خواهد رمان دیگری درست مثل همان بخواند، دانسته یا ندانسته، دارد مضمون رمان را دنبال می‌کند. ۴. زمینه همان زمان و مکان داستان است. آیا نویسنده توانسته از زمان و مکان برای اهداف مدنظرش استفاده کند؟ آیا این دو عامل وجهی به داستان اضافه می‌کند یا باعث انحراف داستان می‌شود؟ آیا انتخاب چنین زمان و مکانی ازسوی نویسنده مؤثر بوده؟ و…. ۵. سبک…

ویژگی‌های یک مرور خوب

۱. سرزنده بودن (نثر مرور باید جان‌دار باشد و با شور و علاقه نوشته شود. می‌تواند شوخ‌طبع هم باشد. بهترین حالت این است که لحن مرور با لحن کتاب تناسب داشته باشد.) ۲. جدی بودن ۳. پرهیز کردن از تحقیر ۴. داشتن بیان مطمئن و استوار ۵. سخنرانی نکردن

ویژگی‌های یک مرورنویس خوب

تجربه، تجربه، تجربه

مرور نویس باید مدام تجربه‌ی کتاب‌خوانی، تجربه‌ی مرورخوانی و تجربه‌ی مرورنویسی داشته باشد. خواندن کتاب باید با نگرش انتقادی و نه صرفاً برای لذت باشد. خوانش انتقادی کاهش نسبی در لذت ناب خواندن را در پی خواهد داشت.

تمرین‌هایی برای مرورنویسی

۱. کتابی که در بازار مطرح شده است، بخوانید. بعد همه‌ی مرورهایی که درباره‌ی آن کتاب نوشته شده است، بخوانید و با واکنش خودتان مقایسه کنید.

۲. هرچه مرور درباره‌ی یک کتاب خاص منتشر شده است، بخوانید. بعد کتاب را بخوانید و سعی کنید نکته‌هایی که در مرورها بیان شده است، در کتاب پیدا کنید.

۳. کتابی را انتخاب کنید. مرورهایی که درباره‌ی آن منتشر شده، جمع کنید، ولی نخوانید. کتاب را بخوانید. مرور تمرینی بنویسید. حالا، مرورها را بخوانید و با نوشته‌ی خودتان مقایسه کنید.

برد هوپر معتقد است اگر ۱۷۵ کلمه حرف برای گفتن درباره‌ی کتابی نداریم، بهتر است آن کتاب را کنار بگذاریم و به سراغ کتاب دیگری برویم.

اگر موضوعی را دوست نداریم و باعث ناراحتی‌مان می‌شود و عصبانی‌مان می‌کند، نباید به سراغ آن کتاب برویم. نمی‌توانیم کتابی را به خاطر آنچه درباره‌ی آن است، نقد کنیم.

و توصیه می‌کند برای کتاب‌هایی که زیاد خوب از آب درنمی‌آید، نباید مرور بنویسیم.

باید برای کتابی مرور نوشت که از آن خوشمان آمده و دوست داریم دیگران هم آن را بخوانند تا شاید خوششان بیاید.

او می‌گوید در مرورنویسی منظورتان را با زبانی مسنجم که رنگ و لعاب دارد، بنویسید ولی گزاف ننویسید. از کلمات غیرقابل‌فهم، بلند و نامرسوم، استعاره‌های بلندبالا با معنای مبهم استفاده نکنید. با زمان حال مرور بنویسید.

متن مرورهای برد هوپر و یا معرفی مرورنویس‌های موردعلاقه‌ی او را هم می‌توانید در کتاب چگونه مرور کتاب بنویسیم؟ بخوانید. این کتاب را انتشارات ترجمان علوم انسانی با همکاری نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور و ترجمه‌ی علیرضا شفیعی‌نسب در ۱۶۶ صفحه و با قیمت ۱۳۰۰۰ تومان چاپ کرده است.