«در بین آدم‌های عجیب و غریب، هستند کسانی که برای هر مسأله ضرب‌المثل مناسبی در آستین دارند. اما در دمشق، فقط یک نفر بود که برای هر چیزی، افسانه‌ای آماده داشت؛ مثلاً اگر انگشت را می‌بریدی یا سرما می‌خوردی و یا سخت عاشق می‌شدی. اما سلیم چه‌طور معروف‌ترین قصه‌گوی محله‌ی ما شد؟
جواب این سؤال غیر از یک قصه چه می‌تواند باشد؟»

می‌پرسید کدام قصه؟ هم‌آن قصه‌ای که رفیق شامی در کتاب خود تعریف می‌کند. کدام کتاب؟ کتابی به نام قصه‌گوی شب* که علاوه‌بر ۲۱ جایزه‌ی ادبی جهانی ترجمه‌ی فارسی آن هم برنده‌ی جایزه‌ی کتاب فصل شده است. متن اصلی قصه‌گوی شب به زبان عربی‌ست و تاکنون به ۲۴ زبان ترجمه شده است. مترجمِ آن به فارسی خانوم دکتر عذرا جعفرآبادی‌ست که کتاب را از متن آلمانی به نام erzahler der nacht ترجمه کرده است. البته قبلاً ترجمه‌ی دیگری از این کتاب توسط حمید زرگرباشی (انتشارات نقش خورشید) هم چاپ شده است.

رفیق شامی قصه‌گوی شب را تحت‌تأثیرِ هزار و یک‌شب نوشته است و سلیم در قصه‌گوی شب نقش شهرزادِ هزار و یک‌شب را بازی می‌کند. یعنی، در کتابِ شامی هم با کلّی داستان‌های عجیب و غریب و افسانه‌های خیالی و غیرواقعی سروکار داریم که سلیم و دوستانِ او برای ما تعریف می‌کنند. ضمن این‌که به‌ بهانه‌ی قصه‌گویی درباره‌ی اوضاع و احوال اقتصادی و اجتماعی و سیاسیِ سوریه و دمشق هم صحبت می‌شود. در این‌جا می‌توانید شرح مبسوط و کاملی را درباره‌ی این کتاب بخوانید که از زبان پسرکِ نوجوانی روایت می‌شود که پادوی جمع‌های شبانه‌ی سلیم دو ستان اوست و او برای ما می‌گوید که سلیم درشکه‌چی چرا و از کجا شروع کرد به قصه‌گویی و چی شد که لال شد و بعد که لال شد چه اتفاق‌هایی بین او و دوستانِ سلیم رخ داد و ….

نثر روان و ساده + طنزِ رفیق شامی را دوست داشتم منتها تعدد نفرات در داستان کمی گیج‌کننده بود. دیگر …؟ هیچ. اگر هوس کردید کتابی بخواند محض سرگرمی قصه‌گوی شب انتخاب خوبی‌ست.

مرتبط: وب‌سایت رفیق شامی + گفت‌وگو با رفیق شامی. {یک‌جایی در این گفت‌وگو رفیق شامی حرفِ قشنگی می‌زند که توجه شما را به آن جلب می‌کنم. او می‌گوید پیام سال نو صدراعظم! انگار مراسم خاک‌سپاری است. چه‌گونه می‌توان در روز سال نو درباره‌ی بیکاری و بحران اقتصادی سخن گفت؟ به جای این‌که خیلی ساده گفته‌شود: من خوشحال‌ام که شما یک سال تمام مرا تحمل کردید و آرزو می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ سال خیلی خوبی را با شما بگذرانم. استراحت کنید و خوب جشن بگیرید. آلمانی‌ها هم می‌توانستند گیلاس خود را بلند کنند و بگویند” به سلامتی”. آدم این همه امکانات برای خوش‌بخت بودن در این کشور دارد. حالا شما هم پیام سال نو سران مملکتی خودمان را تصوّر کنید!}

*تهران. نشر نشانه. ۱۵۶ صفحه، قیمت ۳۳۰۰ تومان