یادم بماند؛

هیچ‌کس از دیگران بی‌نیاز نیست. مردمان همه با هم پایدارند.

مردمان چون دانه‌های شانه برابر و هم‌سان‌اند.

مردمان را هر که باشند دوست بدارید و به همگان مهر بورزید.

خداوند به مدارا با مردم دستور داده همان‌گونه که به واجبات امر فرموده است.

مردم‌دوستی و مردم‌داری نیمی از ایمان و عقل است.

خیر نیست در کسی که با دیگران مهر نمی‌ورزد و انس نمی‌گیرد.

همه عضو یک پیکره‌اند. هر که را دردی باشد دیگران آسودگی ندارند.

هر که بنده‌ای مؤمن را بیازارد به پیکار با خدا برخاسته است.*

×××

پی.‌نوشت ۱)؛ عادتی در من هست از بچّگی، جملاتِ کتاب‌هایی را که می‌خوانم توی دفتری یادداشت می‌کنم. گاهی پیش می‌آید، به سراغ دفترهایم می‌روم، ورق می‌زنم آن‌ها را و دوباره‌خوانی می‌کنم.

روز جمعه، این‌جا سه بار به روز شد با سه پُست از جملاتِ سه کتاب به قلم علی شریعتی که من نه حالا، ده سال قبل خوانده‌ام آن‌ها را. منظورم این و این و این یادداشت است.

این روزهای مملکت معلومِ همگی‌مان هست، شما را نمی‌دانم من امّا کم‌کم دارم از موجودیّت چیزی به نام انسانیّت ناامید می‌شوم امّا دل‌ام نمی‌خواهد ناامید باشم و تلاش می‌کنم برای پیدا کردن روزنه‌ و بارقه‌هایی تازه از امید.

جمعه، یکی از آن دفترهای یادشده را مرور می‌کردم، جملاتِ دکتر شریعتی دوباره به دلم نشست. یک‌جورِ خوبی تسکین‌دهنده بود محض بی‌تاب و طاقت نشدن، صبر کردن و چشم کشیدن برای فردا. خیال کردم شاید یکی هم مثل من امید‌لازم باشد با خواندنِ این جملات دل‌خوش شود به آینده. جملات را تایپ کردم و گذاشتم این‌جا.

توضیح می‌دهم برای این‌که به سارا بگویم، من نمی‌دانستم جمعه سال‌روز رحلت دکتر شریعتی بود. امروز، تقویمِ رومیزیِ دختره، همکارم، را که ورق می‌زدم تازه متوجّه شدم منظورِ کامنتِ تو را. توضیح می‌دهم تا مهشاد بداند من این روزها نزده‌ام به خط جناب شریعتی. من به دنبال دست‌آویزی افتاده‌ام محض امیدواری. 

پی.‌نوشت ۲)؛ حدیث است از امام صادق علیّه السّلام «زمانه‌ی پُرآشوبی می‌رسد که مردم همدمی جز کتاب‌هایشان ندارند.» برای همین وقتی می‌خوانم که آقای زائری نوشته دیگر وقت تقیّه نیست و ته‌ یادداشت اشاره کرده به کتاب «محرمانه مستقیم»، حتّا دیگر خواب‌ام نمی‌برد و می‌نشینم به خواندن و با خودم بحث و تجزیه و تحلیل کردن بس که تنها مانده‌ایم.

پی.‌نوشت ۳)؛ * این جملات، حدیث است و روایت شده از حضرتش، علی علیّه السّلام درباره‌ی حقوق شهروندی که از کتاب «محرمانه مستقیم» نقل کرده‌ام در این‌جا. جانِ آن‌چه امام سفارش کرده‌اند همان حرف‌هایی‌ست که دکتر شریعتی با انشای خودش آورده و من برای این توضیح می‌دهم که پیش‌تر عذرخواهی کرده باشم. چه‌بسا حمایت‌های جانب‌دارانه‌ی عدّه‌ای باعث شود روی این پُست هم نُت بگذارند که؛ «پوسیدگی بعضی حرف‌ها، با چشم غیرمسلح هم دیدنی است؛ البته آن روزها، حرف‌های شورانگیز و انگیزه‌بخشی بوده‌اند بی‌شک.»  کوردل بودن هم شاخ و دُم ندارد البته!

پی.‌نوشت ۴ )؛ من همیشه از شتر بودن ترسیده‌ام. خدایا، تو برای من دعا کن.